Trong các nhà máy sản xuất công nghiệp, lò hơi đóng vai trò cung cấp năng lượng nhiệt để vận hành dây chuyền và thiết bị. Tuy nhiên, một lượng lớn nhiệt năng sinh ra trong quá trình đốt nhiên liệu không được sử dụng hết và bị thải ra môi trường dưới dạng khói, khí và nước ngưng. Nếu biết tận dụng hiệu quả nguồn nhiệt thải từ lò hơi, doanh nghiệp có thể tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu, tăng hiệu suất vận hành và giảm phát thải ra môi trường.
Vậy nhiệt thải từ lò hơi là gì và làm thế nào để tái sử dụng hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp góc nhìn rõ ràng và thực tế cho các doanh nghiệp đang vận hành hệ thống nồi hơi công nghiệp.
Nhiệt thải (waste heat) là phần năng lượng nhiệt bị thất thoát trong quá trình vận hành nồi hơi. Có thể kể đến:
Khí thải nóng ra từ ống khói (nhiệt độ từ 150 – 300°C).
Nước ngưng (condensate) chưa tái sử dụng.
Bề mặt thân nồi hơi, đường ống, nơi phát tán nhiệt ra môi trường xung quanh.
Khí đốt chưa cháy hết trong buồng đốt.
Trên thực tế, nhiệt thải có thể chiếm từ 10–30% tổng năng lượng đầu vào của hệ thống. Nếu không tái sử dụng, đây sẽ là nguồn lãng phí lớn và làm tăng chi phí nhiên liệu cho doanh nghiệp.
Khí thải từ ống khói thường có nhiệt độ cao. Việc lắp đặt bộ thu hồi nhiệt dạng ống xoắn hoặc bộ hâm nước cấp cho phép truyền nhiệt từ khí thải sang nước lạnh, giúp nước cấp vào nồi hơi nóng sẵn và rút ngắn thời gian đun sôi. Đây là cách tiết kiệm nhiên liệu đơn giản, phổ biến và hiệu quả cao.
Nước ngưng sau khi sử dụng thường vẫn còn ở nhiệt độ cao (70–90°C). Nếu được thu hồi và bơm tuần hoàn trở lại nồi hơi thay vì xả bỏ, doanh nghiệp có thể:
Tiết kiệm nước sạch.
Giảm lượng nhiên liệu cần thiết để đun sôi nước.
Giảm mài mòn do bổ sung nước lạnh đột ngột vào hệ thống.
Nhiệt thải có thể được sử dụng để:
Làm nóng không khí sấy nguyên liệu.
Sưởi ấm khu vực sản xuất hoặc kho chứa trong mùa lạnh.
Tiền xử lý nguyên liệu đầu vào cần nhiệt độ trung bình.
Tạo hơi bão hòa áp suất thấp cho các thiết bị phụ.
Ở một số nhà máy lớn, người ta còn thiết kế hệ thống tận dụng nhiệt thải để phát điện thông qua tua-bin hơi nhỏ.
Không phải mọi hệ thống lò hơi đều có thể tái sử dụng nhiệt thải một cách hiệu quả. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần:
Thiết kế đồng bộ hệ thống ngay từ đầu, hoặc cải tạo bổ sung hợp lý.
Đo lường và phân tích lưu lượng nhiệt thải định kỳ, nhằm xác định tiềm năng thu hồi.
Bảo trì hệ thống thường xuyên, đảm bảo ống dẫn, cảm biến và bộ trao đổi nhiệt hoạt động ổn định.
Nếu nồi hơi đã sử dụng lâu năm hoặc xuống cấp, việc sửa chữa nồi hơi hoặc thậm chí nâng cấp, thay thế hệ thống là cần thiết để tối ưu hiệu suất thu hồi nhiệt.
Nhiều doanh nghiệp có ngân sách hạn chế hoặc cần mở rộng dây chuyền với chi phí hợp lý có thể cân nhắc mua bán nồi hơi đã qua sử dụng. Tuy nhiên, cần lựa chọn kỹ lưỡng những thiết bị còn hoạt động tốt, có cấu tạo cho phép tích hợp bộ trao đổi nhiệt hoặc tái sử dụng nước ngưng.
Trong trường hợp nồi hơi cũ chưa có sẵn hệ thống thu hồi nhiệt, có thể thuê đơn vị kỹ thuật chuyên nghiệp cải tạo và lắp đặt bổ sung để tận dụng nguồn nhiệt thải hiệu quả.
Tái sử dụng nhiệt thải từ lò hơi không chỉ là giải pháp tiết kiệm năng lượng mà còn thể hiện trách nhiệm môi trường của doanh nghiệp. Với những cải tiến hợp lý như thu hồi khí thải, tận dụng nước ngưng và tích hợp các hệ thống phụ trợ, hiệu suất tổng thể của nồi hơi có thể tăng từ 5–15%, đồng thời giảm chi phí nhiên liệu đáng kể.
Nếu bạn đang cần tư vấn chuyên sâu về giải pháp tái sử dụng nhiệt thải, sửa chữa nồi hơi hoặc muốn tìm hiểu mua bán nồi hơi đã qua sử dụng, hãy liên hệ với đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm tại: http://greenboiler.vn